Kinh nghiệm du lịch Hà Giang - Cẩm nang bỏ túi cho dân “Bụi” | Cập nhật 10/2021
Được biết đến là vùng đất địa đầu Tổ quốc cùng với cao nguyên đá Đồng Văn được UNESCO công nhận là công viên địa chất toàn cầu và thắng cảnh ruộng bậc thang Hoàng Su Phì. Hà Giang từ rất lâu đã là một vùng đất được các bạn thích xê dịch khao khát được đặt chân đến. Trong những năm gần đây, do sự phát triển về hạ tầng giao thông cũng như các dịch vụ, cơ sở vật chất được đầu tư nên du lịch Hà Giang rất được phổ biến. Các tour du lịch Hà Giang liên tiếp được mở bán, các dịch vụ lưu trú, homestay tại Hà Giang nở rộ. Hà Giang đông vui hơn, nhất là vào những dịp cao điểm, nhiều địa điểm du lịch mới được đầu tư xây dựng để phục vụ du khách. Để có một chuyến du lịch Hà Giang trọn vẹn và an toàn, đừng bỏ qua những kinh nghiệm du lịch Hà Giang chi tiết dưới đây của Easygo bạn nhé!
Hà Giang là một tỉnh thuộc vùng Đông Bắc Việt Nam – nơi địa đầu tổ quốc. Cực bắc của Hà Giang cũng là điểm cực bắc của mảnh đất hình chữ S, cách Lũng Cú chừng 3 km về phía Đông. Nằm trong khu vực địa bàn vùng núi cao phía Bắc tại lãnh thổ Việt Nam. Hà Giang là một quần thể núi non hùng vĩ, hiểm trở. Không giống như Sapa, Hà Giang còn nhiều khu rừng nguyên sinh chưa được đưa vào khai thác. Không khí luôn trong lành và mảnh đất chứa đựng nhiều bí ẩn, kỳ thú. Những dãy đá tai mèo trập trùng, nhấp nhô ẩn hiện trong mây bạc. Hà Giang được thiên nhiên ưu đãi rất nhiều với nền văn hoá lâu đời. Có nhiều di tích người tiền sử ở Bắc Mê và Mèo Vạc. Đây cũng là tỉnh có rất nhiều đồng bào dân tộc thuộc vùng Đông Bắc sinh sống từ lâu. Có tới 22 dân tộc có nhiều phong tục tập quán, văn hoá truyền thống và những lễ hội rất sinh động đã làm Hà Giang trở thành nơi hấp dẫn du khách đến tham quan. Bên cạnh đó, Hà Giang có cảnh quan môi trường độc đáo của một tỉnh miền núi với những dãy núi cao đá tai mèo ở phía bắc và những cánh rừng bạt ngàn ở phía nam. Năm 2010 Công viên địa chất Cao nguyên đá Đồng Văn (CVĐC CNĐĐV) được UNESCO công nhận là thành viên của mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu. Tháng 9 năm 2012 Ruộng bậc thang Hoàng Su Ph ì đã được công nhận là Di tích quốc gia Ruộng bậc thang Hoàng Su Phì.
Du lịch Hà Giang vào thời gian nào?
Nếu bạn chưa đặt chân đến Hà Giang lần nào thì bạn có thể sắp xếp lịch đi Hà Giang theo khoảng thời gian mà mình rảnh rỗi bởi Hà Giang là một điểm đến mà theo như dân xê dịch có kinh nghiệm đánh giá “mùa nào cũng đẹp”
Tháng 10-11 là mùa hoa Tam Giác Mạch, bạn đi vào khoảng tuần thứ 3 của tháng 10 cho đến khoảng đầu tháng 11 là đẹp nhất.
Từ khoảng tháng 12 đến Tết âm thường sẽ có hoa cải vàng rải rác ở một số nơi như Quyết Tiến, Phố Cáo và Sủng Là.
Thời gian khoảng trước và sau Tết âm lịch là thời gian của hoa mận và hoa đào nở. Do khí hậu trên Hà Giang khá lạnh nên hoa thường nở sau Tết và cũng là thời gian đẹp nhất!
Khoảng tháng 6-8 là mùa hè, Hà Giang luôn có nắng là thời điểm thích hợp để có những bức ảnh đẹp về cao nguyên đá, tuy nhiên đi vào mùa hè thường có thể gặp mưa. Các bạn nên cân nhắc vì mưa nhiều miền núi sẽ rất dễ sạt lở, hãy đặt an toàn là trên hết nhé!
Tháng 9 là mùa lúa chín của vùng cao, thời điểm này bạn có thể đến thăm ruộng bậc thang ở Hoàng Su Phì thì quá là tuyệt vời.
Di chuyển đến Hà Giang bằng phương tiện gì?
Di chuyển bằng phương tiện cá nhân
Từ Hà Nội đến Hà Giang khoảng 300km, nếu thích tự chủ trong việc đi lại các bạn hay thay đổi đường về bằng một cung đường khác, các bạn hoàn toàn có thể chạy xe máy hoặc ô tô cá nhân của mình từ Hà Nội. Thời gian đi Hà Nội – Hà Giang sẽ vào khoảng 8 – 10 tiếng tùy tốc độ, cộng cả thời gian nghỉ ngơi.
Nếu muốn mang xe máy theo nhưng không muốn chạy từ Hà Nội, các bạn có thể gửi xe máy cùng xe khách đi Hà Giang. Nhược điểm của phương án này là các bạn cần đặt sớm với nhà xe bởi mỗi xe giường nằm chỉ có thể mang từ 2-3 xe máy theo.
Đi Hà Giang bằng phương tiện công cộng
Xe khách Hà Nội – Hà Giang. Các tuyến xe chạy Hà Nội – Hà Giang thường khởi hành từ bến xe Mỹ Đình, thời gian khoảng từ 19-22h mỗi tối, cũng có một nhà xe chạy ban ngày nhưng không nhiều. Xe từ trung tâm Hà Nội sẽ đi theo hướng cầu Thăng Long, qua ngã 3 Phúc Yên – Nội Bài, những bạn từ miền Nam bay ra với hành lý gọn nhẹ có thể đi taxi ra ngã 3 này hoặc 1 điểm nào đó ở Thị xã Phúc Yên (để xe dễ xác định vị trí của bạn) rồi bắt xe đi Hà Giang.
Khoảng cách từ Hà Nội đến Hà Giang vào khoảng 300km, nếu bạn có hứng thú chinh phục Hà Giang hoàn toàn bằng xe máy thì có thể vác theo xe chạy từ Hà Nội, thời gian đi vào khoảng 8-10 tiếng tùy vào tốc độ cũng như số lượng thành viên trong đoàn của bạn. Còn nếu bạn không hào hứng lắm với việc chạy từ Hà Nội lên Hà Giang bạn hoàn toàn có thể đi xe giường nằm lên Hà Giang.
Thuê xe máy tại Hà Giang
Xe máy Hồng Hào
Dịch vụ: Có mũ bảo hiểm - Bản đồ du lịch - Cho mượn áo phản quang, giáp tay chân, mũ bảo hiểm ½ hoặc ¾ - Tặng kèm 2 chai nước - Tặng kèm 2 khẩu trang - Dây buộc đồ
Địa chỉ: 10 Phạm Hồng Thái, TP Hà Giang. HOTLINE: 0967959568
Cho thuê xe máy HỒNG HÀO là địa chỉ có kinh nghiệm nhiều năm cho thuê xe máy ở Hà Giang (từ 2012). Nhà có các loại xe wave RSX, wave Alpha, Air blade, Win 110 đời mới. Xe được bảo dưỡng thường xuyên qua mỗi chuyến di, hàng năm xe được thay thế nếu đã cũ. Có chỗ chằng đồ sau xe, dây chằng đồ, chỗ nghỉ ngơi, tắm rửa…
Giá thuê xe dao động từ 180k đến 200k/ngày tùy dòng xe phổ thông.
Đặc biệt, tất cả các khách thuê xe được hỗ trợ ĂN SÁNG MIỄN PHÍ.
Dịch vụ lưu trú
Bụi Homestay Đồng Văn
Địa điểm: Nằm ngay tại cổng chào thị trấn Đồng Văn, khoảng cách tới các điểm tham quan thu hút lần lượt như sau:
- Phố cổ Đồng Văn: 1.5km.
- Mã Pì Lèng: 3km.
- Dinh thự họ Vương: 12km.
- Cột cờ Lũng Cú: 22km.
Nếu coi các điểm xung quanh như một tam giác, BỤI giống như trọng tâm của tam giác ấy, rất thuận tiện cho các bạn di chuyển. Hơn nữa, ngôi nhà của chúng tôi thân thiện, được bao quanh bởi thiện nhiên nên sẽ giúp chúng ta thực sự được trải nghiệm với núi rừng vùng biên cương.
Để được tư vấn và đặt dịch vụ các bạn có thể liên hệ HOTLINE: 0967959568
Những điểm du lịch nổi bật tại Hà Giang
Chợ phiên xã Quyết Tiến
Trên chặng đầu tiên của con đường huyền thoại mang tên Con đường hạnh phúc, dốc Bắc Sum chính là con dốc đánh dấu điểm bắt đầu của hành trình xuyên qua công viên Địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn – Hà Giang. Ở trên đỉnh con dốc dài uốn lượn ấy, cổng trời Quản Bạ là một địa danh nổi tiếng từ lâu bởi cảnh quan kỳ vĩ và câu chuyện huyền thoại núi Đôi.
Thế nhưng, có một địa danh nằm ngay dưới chân mỏm núi cổng trời, đó chính là xã Quyết Tiến mộc mạc, đơn sơ bên cổng trời sừng sững quanh năm mây phủ. Ở nơi yên bình ấy, mỗi tuần một lần lại có buổi chợ phiên, khoảng thời gian diễn ra chỉ trong một buổi sáng ngắn ngủi. Chợ Quyết Tiến họp vào mỗi sáng thứ 7 ở ngay sát Quốc lộ 4C, cách cổng trời Quản Bạ khoảng gần chục km.
Có lẽ nhiều bạn sẽ nhận xét rằng chợ phiên Hà Giang thì chỗ nào cũng vậy, trông cứ na ná nhau, vẫn những bộ quần áo sặc sỡ, bán những mặt hàng thường ngày, thường chỉ họp vào buổi sáng…Nếu là vậy thì Quyết Tiến có thể coi là phiên chợ vùng cao đầu tiên mà bạn găp trên chặng đường chinh phục Hà Giang. Đừng bỏ lỡ, sau khi xuất phát từ Tp Hà Giang chỉ khoảng hơn 1h các bạn sẽ tới Quyết Tiến, gửi xe và làm một vòng chợ, ăn một gói xôi ngũ sắc hay một món bất kỳ rồi vác máy ảnh chạy quanh chợ, bạn sẽ tự tìm ra những điểm riêng của phiên chợ này.
Cổng Trời – Núi Đôi huyện Quản Bạ
Núi Đôi Quản Bạ, nằm cạnh quốc lộ 4C, cách thị xã Hà Giang 40 km. Giữa núi đá và ruộng bậc thang trùng điệp, nổi lên hai trái núi có hình dáng kỳ lạ, khiến du khách không khỏi ngỡ ngàng trước vẻ đẹp kỳ vĩ của tạo hóa. Hai trái núi này gắn với truyền thuyết Núi Cô Tiên thi vị.
Rừng thông huyện Yên Minh
Yên Minh cách thành phố Hà Giang khoảng 100km về phía Đông Bắc, men theo quốc lộ 4C chạy từ Cán Tỷ lên trung tậm phố huyện qua ba xã: Bạch Đích, Na Khê, Lao Và Chải có một cung đường đẹp như mơ khiến bạn tựa như đang đứng giữa Đà Lạt mông mơ vậy. Cung đường đẹp rừng thông Yên Minh bắt đầu từ đoạn xã Na Khê cho đến Thị trấn Yên Minh, đoạn quốc lộ 4C với hai bên đường bạt ngàn thông.
Dốc Thẩm Mã (dốc Rồng)
Tương truyền rằng ngày xưa người dân cho ngựa thồ hàng đi từ dưới chân dốc lên, con ngựa nào mà lên đến đỉnh còn khỏe thì người dân sẽ giữ lại nuôi nên đoạn dốc có tên là Thẩm Mã. Đây là đoạn đèo đầu tiên mà các bạn cần chinh phục để bước chân tới mảnh đất Đồng Văn. Sau khi vượt qua con dốc này, các bạn sẽ tới mảnh đất Phố Cáo.
Công viên địa chất toàn cầu – Cao nguyên đá Đồng Văn
Cao nguyên đá Đồng Văn là một cao nguyên đá (chủ yếu là đá tai mèo) có diện tích trải rộng trên bốn huyện Quản Bạ, Yên Minh, Đồng Văn, Mèo Vạc của tỉnh Hà Giang. Đến ngày 3 tháng 10 năm 2010, Cao nguyên đá Đồng Văn đã được UNESCO chính thức công nhận là Công viên địa chất toàn cầu. Thật vinh dự và hãnh diện nơi mảnh đất địa đầu Tổ Quốc vì đây là danh hiệu duy nhất ở Việt Nam và thứ hai ở Đông Nam Á.
Thung lũng Sủng Là
Từ Yên Minh lên thị trấn Đồng Văn, đến ngã ba Phó Bảng, nơi con đèo xinh đẹp ôm trọn một thung lũng xanh là điểm cao và đẹp nhất để ngắm toàn cảnh Sủng Là. Nơi đây có thể coi là xã vùng cao đẹp nhất toàn cao nguyên đá Đồng Văn. Từ trên con đường vắt vẻo lưng chừng trời nhìn xuống, bạn sẽ thấy Sủng Là như một bức tranh thiên nhiên thanh bình, xinh đẹp. Sủng Là nằm giữa những dãy núi đá tai mèo nhấp nhô, thâm sẫm một màu, những ngôi nhà vững chãi với mái đã phai màu thời gian.
Thị trấn Phó Bảng
Muốn đến thị trấn Phó Bảng bạn phải đi sâu bên trong thung lũng cao nguyên đá, nơi bốn bề là núi. Con đường cứ vòng vèo mãi từ dãy núi này sang dãy núi khác, nắng cứ nhảy nhót nơi lưng chừng trời và thung lũng thăm thẳm không một bóng người cho mãi đến khi bất ngờ Phó Bảng hiện ra bằng một thung lũng hoa hồng. Giữa cao nguyên đá trơ trụi, những bông hoa hồng tỏa hương thơm dìu dịu khiến bạn thấy bất ngờ.
Sau những dải mây hoa hồng, Phó Bảng nhỏ nhắn nằm khép mình bên những dãy núi đá tai mèo. Cả thị trấn chỉ có vài chục nóc nhà, nằm rải rác trên con đường chính và một vài nhánh nhỏ. Theo suốt dọc con đường chính, những ngôi nhà nhuốm màu sắc thời gian. Người dân sinh sống ở đây chủ yếu là người Mông và người Hoa. Những ngôi nhà trình tường có tuổi đời đã hơn trăm năm, cánh cửa gỗ cũ kỹ dán những câu đối chữ Hán đã cũ màu, tường nâu rêu mốc, mái ngói âm dương. Cuộc sống giản dị trôi qua từng ngày.
Dinh thự họ Vương (Dinh vua Mèo)
Trước khi khởi công xây dựng, vua Mèo Vương Chính Đức đã sang Trung Quốc tìm thầy phong thủy sang Việt Nam đi qua khu vực 4 huyện nằm trong quyền cai quản của mình để chọn địa thế đất. Cuối cùng, Vương Chính Đức và thầy quyết định dừng chân tại thôn Xà Phìn, địa thế đất nằm giữa thung lũng Sà Phìn. Đặc biệt, ở nơi đây có một khối đất nổi lên cao như hình mui con rùa, tượng trưng cho thần kim quy. Nếu xây dựng dinh thự tại vị trí này thì sự nghiệp của Vương Chính Đức sẽ viên mãn về sau. Sau con đường nằm bên hàng cây sa mộc cao vút, chiếc cổng đá bề thế của dinh thự vua Mèo Vương Chính Đức ở Sà Phìn (Đồng Văn – Hà Giang) hiện ra trên đỉnh đồi. Vương Chính Đức là người đứng đầu dòng họ Vương của người Mông ở Hà Giang 1 thế kỷ trước. Giàu có nhờ hoạt động trồng, chế biến và buôn bán thuốc phiện xuyên biên giới với Trung Quốc, Miến Điện, ông đã thống lĩnh vùng cao nguyên này và xưng vương. Phía sau cổng đá là tòa nhà tiền dinh hoành tráng của tòa dinh thự. Dinh thự họ Vương được xây trong 8 năm, tiêu tốn khoảng 150.000 đồng bạc trắng. Hầu hết thợ xây dựng là người Hồi vùng Vân Nam và những tốp thợ giỏi nhất người Mông.
Cột cờ Lũng Cú
Cột cờ Lũng Cú nằm trên đỉnh Lũng Cú có độ cao khoảng 1.700m so với mực nước biển, thuộc xã Lũng Cú, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang. Đây là một điểm nhỏ trên đoạn đường biên giới Việt Nam-Trung Quốc. Cột cờ Lũng Cú thực chất chưa phải là Cực Bắc của Việt Nam, điểm cực thực sự này nằm ở dưới dòng sông Nho Quế, nơi mà phải mất cả ngày đường cùng với sự dẫn dắt của những người am hiểu bạn mới có thể đến. Hiện nay, cách cột cờ Lũng Cú khoảng 3km đã có một mốc cực Bắc mang tính biểu tượng khác được xây dựng nằm tại bản Xéo Lủng.
Mốc cực Bắc
Tại bản Xéo Lủng (cách cột cờ Lũng Cú khoảng 3km), một điểm cực Bắc được xây dựng mang tính biểu tượng. Tính đến thời điểm hiện tại, đây là điểm có thể đến gần nhất so với cực Bắc của Tổ Quốc. Đứng trên Đài vọng cảnh (mô phỏng Chùa Một Cột) bao quát dải biên cương của chóp nón Cực Bắc, nơi đây sông Nho Quế bắt đầu chảy vào Việt Nam.
Phố cổ Đồng Văn
Phố cổ Đồng Văn nằm ở tại thị trấn Đồng Văn, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang. Khu vực trung tâm thị trấn Đồng Văn xưa thuộc tổng Đông Quan, châu Nguyên Bình, phủ Tường Vân, tỉnh Tuyên Quang và có lịch sử phát triển về kiến trúc, văn hóa hàng trăm năm. Những năm 1880, khi chiếm đóng khu vực này, người Pháp đã có những quy hoạch và để lại những điểm nhấn quan trọng về quy hoạch và kiến trúc, đặc biệt là chợ Đồng Văn (cũ), xây bằng đá trong những năm 1920 gần như còn nguyên vẹn đến ngày nay.
Chợ phiên Đồng Văn
Chợ Đồng Văn là khu chợ cổ, nằm trong quần thể phố cổ Đồng Văn, đây là trung tâm giao lưu kinh tế, trao đổi hàng hoá và văn hoá lớn nhất ở vùng cao nguyên đá Đồng Văn Mỗi tuần chợ họp một phiên duy nhất vào ngày Chủ nhật. Vào ngày chợ phiên, khu phố cổ vốn nhỏ bé tĩnh lặng trở nên náo nhiệt đông vui như ngày hội với đủ sắc màu sặc sỡ của trang phục người Dao, Mông, Tày, Nùng, Giáy, Lô Lô…, đổ về từ các ngả núi xuống chợ. Họ đem theo những gùi rau, gùi củi, tay dắt lợn, dắt chó… Có người phải đi từ 3 giờ sáng, vượt qua mấy ngọn núi để xuống cho kịp phiên chợ.
Nét độc đáo ở phiên chợ Đồng Văn ở những mặt hàng mà đồng bào mang đến chợ, chủ yếu là nông sản, sản vật trong vùng do họ làm ra. Khác với phiên chợ dưới xuôi là người ta đến chợ để mua bán, đồng bào đến phiên chợ Đồng Văn, ngoài việc mua bán, trao đổi hàng hoá thì chợ còn là nơi để mọi người giao lưu, gặp gỡ.
Đèo Mã Pì Lèng
Mã Pì Lèng hay Mã Pí Lèng là tên gọi con đèo này theo tiếng Quan Hỏa chỉ “sống mũi con ngựa”. theo nghĩa đen. Nhưng theo nghĩa bóng thì tên gọi này chỉ sự hiểm trở bậc nhất của con đèo. Không tự nhiên đèo Mã Pì Lèng lại được xếp thứ 1 trong tứ đại đỉnh đèo của miền Bắc. Tuy nhiên, theo một số người Hmong bản địa tại đây thì tên đúng của đèo là Máo Pì Lèng, nghĩa là “sống mũi con mèo”.
Đỉnh đèo Mã Pì Lèng thuộc 3 xã Pải Lủng, Pả Vi và Xín Cái ( huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang) trong cao nguyên đá Đồng Văn. Có độ cao khoảng 2000m so với mực nước biển. Đèo được tạo nên bởi một loạt trầm tích gồm đá vôi, đá phiến ánh, đá vôi silic chứa các hóa thạch cách đây khoảng 426 triệu năm. Cảnh quan khu vực này nhìn rất hùng vỹ. Không chỉ thế nơi đây còn có hẻm vực Tu Sản sâu nhất Đông Nam Á và dòng sông Nho Quế như xẻ đôi một bên là đỉnh Mã Pì Lèng và một bên là cửa khẩu Săm Pun (Sam Pun). Nơi có cột mốc biên giới và cửa khẩu giao thương từ Xín Cái (Hà Giang) sang Điền Bồng (Trung Quốc). Hiện nay đã có dịch vụ du thuyền sông Nho Quế, các bạn đến đây thì đừng bỏ lỡ vẻ đẹp hùng vỹ có 1 không 2 này nhé!
Chợ tình Khau Vai huyện Mèo Vạc
Lễ hội chợ tình Khâu Vai hàng năm diễn ra tại Thôn Khâu Vai, xã Khâu Vai, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang (tại khu vực mê cung đá – sân khấu ta luy dương) từ ngày 25 đến hết 27/3 âm lịch. Chợ tình Khâu Vai hay còn gọi là chợ tình Phong Lưu nổi tiếng với sự độc đáo “độc nhất vô nhị” trên vùng Cao nguyên đá nơi địa đầu cực bắc, đây là nơi vô cùng lãng mạn của những đôi trai gái yêu nhau, nhưng không đến được với nhau, họ đến nơi đây để tìm lại bóng dáng người xưa ấy mà trái tim đã từng trao thương gửi nhớ. Đó là vào ngày tháng 3 âm lịch hàng năm, họ lại tìm về bên nhau để cùng tâm sự và chia sẻ về nhiều điều buồn vui trong cuộc sống với những cảm xúc nghẹn ngào khó tả.
Từ chiều 26/3 âm lịch, trên các nẻo đường quanh co uốn lượn, dòng người bắt đầu rộn ràng xuống chợ, bước thấp, bước cao vượt qua những dãy núi đá tai mèo lô nhô, những cô gái dân tộc xúng xính trong trang phục truyền thống rực rỡ sắc xuân của dân tộc mình, những chàng trai trong khuôn mặt tươi sáng rạng ngời bởi sắp trở về với bến đợi yêu thương. Đêm xuống, Chợ tình Khâu Vai trở nên thơ mộng bởi những tiếng khèn Mông gọi bạn tình da diết của những chàng trai đợi bạn, các cô gái sặc sỡ váy hoa, thẹn thùng e ấp. Trong dòng người tấp nập, Chợ tình phong lưu có cả những gương mặt đã vào cái tuổi xưa nay hiếm, vẫn háo hức đi chợ tình để gặp lại người xưa, đơn giản chỉ để chia sẻ kinh nghiệm, thành quả trong lao động sản xuất và để hỏi thăm sức khoẻ mà thôi.
Điều thú vị của Chợ tình là nhiều cặp vợ chồng cùng nhau đến với Chợ tình, đến nơi, chồng tìm bạn của chồng, vợ tìm bạn của vợ. Đặc biệt là họ không ghen tuông mà tôn trọng nhau, bạn của nhau. Thật tuyệt vời vì họ coi đó là sự chia sẻ với cuộc sống tinh thần của người bạn đời. Nhưng những phút giây ngoài chồng, ngoài vợ đó chỉ có và được phép diễn ra hết ngày chợ 27/3. Sau ngày này cửa lòng phải đóng lại và tất cả ai nấy lại trở về với tổ ấm riêng của mình. Có một nét văn hóa sâu sắc ẩn sau phiên chợ tình, là giá trị nhân văn trong đời sống tinh thần của người dân nơi mảnh đất này. Chợ tình Khâu Vai ở Hà Giang giờ không chỉ là nơi tìm về của những đôi trai gái yêu nhau nhưng không đến được với nhau. Mà đã trở thành một không gian hò hẹn của tình yêu, của những tâm hồn đang kiếm tìm hạnh phúc…
Ẩm thực nổi tiếng khi đến Hà Giang
Bánh cuốn trứng
Nơi miền đá lạnh Hà Giang, người ta phải ăn món gì thật nóng, thật cay để chống chọi không khí u ám tỏa ra từ đá núi. Nhưng bánh cuốn trứng, đặc sản của miền địa đầu tổ quốc này, lại là “món lạnh”, dùng cùng chén nước lèo ninh xương nóng hổi, ngọt lừ.
Bánh cuốn trứng Hà Giang ngon là do sự kết hợp của bột bánh dẻo vừa đủ, nhân thịt đậm đà, đặc biệt là bát nước chấm có vị riêng biệt.
Đây là món “vừa ăn vừa đợi”, người bán khi có khách gọi mới tráng bánh, đập thêm trứng lên mặt lớp bột rồi dùng vỏ bánh gói lại. Trứng không chín hẳn mà chín lòng đào, có vị béo ngậy, nhanh tay chấm vào bát nước chấm được ninh từ xương, khác với nước mắm thường thấy. Thực khách cũng có thể lựa chọn thêm miếng giò trắng ăn kèm. Món bánh cuốn trứng chủ yếu được bán buổi sáng ở Tp Hà Giang, phố cổ Đồng Văn và trong một số chợ.
Nộm da trâu
Đây là một món ăn khá lạ, cũng là một nét ẩm thực độc đáo của Hà Giang. Trước khi được chết biến, da trâu phải được hơ trên bếp lửa cho sạch phần lông dày và cứng, tiếp đến phần vỏ ngoài cứng và đen sẽ được cạo sạch, chỉ để lại phần da vàng bên trong. Sau công đoạn này, da được luộc trong nước sôi cho sạch hết bẩn, hết lông và tạo độ mềm. Quan trọng hơn, da trâu phải được thái sao cho mỏng nhất để sau đó tạo độ giòn cho miếng da. Cuối cùng, da trâu sẽ được trôn đều trong các loại gia vị riêng (không thể thiếu mắc khén nhé) cùng các loại rau thơm để tạo thành món nộm da trâu giòn ngon, béo ngậy.
Ở Hà Giang hiện chỉ có một quán bán món ăn này, các bạn nếu thích có thể ghé qua ăn thử sau khi kết thúc hành trình khám phá cao nguyên đá về.
Xôi ngũ sắc
Cộng đồng các dân tộc vùng núi phía Bắc sở hữu một nền văn hóa ẩm thực vô cùng đa dạng và độc đáo. Trong đó, xôi ngũ sắc hội tụ được những giá trị truyền thống, mang ý nghĩa về quan niệm vũ trụ, triết lý âm dương và ý nghĩa nhân sinh cao đẹp. Gọi là xôi ngũ sắc vì khác với các loại xôi thông thường, xôi ngũ sắc được tạo nên bởi năm loại xôi với năm màu khác nhau. Đó là màu đỏ, màu vàng, màu xanh, màu tím và màu trắng.
Cách chế biến xôi ngũ sắc của các vùng cơ bản giống nhau. Tuy nhiên, tùy điều kiện từng vùng, họ có thể pha trộn hoặc dùng các màu khác nhau ngoài những màu cơ bản trên để tạo nên xôi ngũ sắc. Nguyên liệu làm xôi ngũ sắc gồm: Gạo nếp thơm dẻo, hạt đều không lẫn tẻ, trộn với các loại lá cây rừng để nhuộm màu hoàn toàn tự nhiên, Màu đỏ từ quả gấc, lá cơm đỏ. Màu xanh dùng lá gừng, lá cơm xôi xanh, hoặc vỏ bưởi, vỏ măng đắng, đốt lấy tro ngâm với nước có pha chút vôi. Màu vàng dùng củ nghệ già giã lấy nước. Màu tím dùng lá cơm đen, hoặc lá cây sau… Trước khi nhuộm màu xôi, gạo nếp vo sạch đem ngâm trong nước lã từ 6 – 8 giờ để hạt gạo có độ nở vừa phải. Chia gạo ra thành 5 phần, mỗi phần tương ứng với một màu. Sau khi nhuộm màu, đến công đoạn cuối cùng là đồ xôi. Khâu này đòi hỏi phải thật khéo léo mới có được món xôi như ý. Gạo ngâm màu nào dễ phai nhất được cho vào chõ đầu tiên, kế đến là các màu còn lại, màu trắng trên cùng. Phải đồ mỗi màu một chõ riêng. Có nơi bày thành bông hoa 5 cánh, mỗi cánh một màu, có nơi bày theo hình ruộng bậc thang, mỗi bậc một màu, có nơi dùng khuôn gỗ đóng thành tháp, nhiều tầng…
Thắng cố
Mùi thơm của thảo quả, hạt dổi và củ sả, quyện với vị béo ngậy của thịt làm ấm lại không gian giữa tiết trời se lạnh. Đàn ông dân tộc H'Mông đi chợ Đồng Văn đều mong được ăn một bát thắng cố, uống vài bát rượu với bạn bè. Người ta quan niệm ai có nhiều bạn thì người ấy được mời nhiều rượu. Người nào say khi về chợ là người tốt phúc bởi có nhiều bạn. Chợ huyện Đồng Văn giờ đã được di chuyển sang vị trí khách, rộng hơn, kiên cố hóa, trông chẳng khác gì chợ dưới xuôi nhưng nhà cửa, mái che chẳng thể thay thế được những chiếc ô của bà con dân tộc. Vào giữa chợ, những gian hàng thắng cố được đặt sau khu bán đồ thực phẩm.Thịt lợn, thịt bò trong chợ được xiên cả nửa con treo lủng lẳng trên những chiếc móc to. Hàng rượu ngay sát điểm bán thắng cố. Rượu được đựng trong những chiếc can nhựa to hay vò sành mà những con ngựa đã miệt mài cõng xuống núi từ sớm tinh mơ hay từ đêm hôm trước. Một nơi tuyệt vời lưu trữ rượu thật phong phú, chan hòa mùi vị của men lá nồng nàn.
Đồng bào Mông thường mang theo mèn mén, đến chợ mua thêm bát rượu và thắng cố là có thể mời bạn bè vui chung. Ăn thắng cố phải ngồi xổm, đặt thức ăn lên một tấm gỗ dài và ăn bằng muôi (muỗng) gỗ. Bên cạnh bao giờ cũng có một bát muối dầm với ớt tươi thật cay. Một muôi thắng cố nóng với chút muối ớt sẽ rất đậm đà. Ăn thắng cố nhất thiết phải có bạn để hỏi thăm chuyện gia đình, chúc nhau sức khỏe và cười vang chợ. Uống rượu đến độ ngà ngà sẽ hát và thổi khèn. Con trai con gái đều có thể say rượu bên bàn thắng cố.
Cháo Ấu Tẩu
Đêm mùa đông lạnh lạnh, lang thang những con đường, ngóc ngách tai thành phố Hà Giang, kiếm một góc quán và gọi món cháo ấu tẩu. Đủ các cung bậc mùi vị trong một bát cháo nhỏ: thơm lôi cuốn của gạo nếp cái hoa vàng trộn với gạo tẻ thơm được trồng trên nương nấu nhuyễn, vị bùi của củ ấu được ninh kỹ và nước hầm chân giò béo ngậy, mùi lá thơm, lá gia vị. Bát cháo ấu tẩu nhìn rất hấp dẫn bởi sự kết hợp hài hòa giữa gạo, thịt băm, nước xương, rau thơm… Nấu được bát cháo ấu tẩu thực không đơn giản. Củ ấu sau khi ngâm kỹ trong nước vo gạo đặc một đêm rồi đem hầm trong vòng 4 tiếng. Gạo nếp cái hoa vàng được trộn với gạo tẻ thơm nấu nhuyễn trong nước hầm xương chân giò và bột củ ấu. Thêm thịt nạc băm nhỏ, và một chút gia vị phụ thêm khiến món ăn trở thành đặc sản nơi đây. Cháo khi ăn có vị đắng nên nhiều người gọi là cháo đắng.
Rất nhiều người khi đến với Hà Giang, nếu đã được thưởng thức một lần rồi sẽ tìm đến để ăn lại. Cháo ấu tẩu không chỉ là món ăn đơn thuần, mà còn là vị thuốc bổ giải cảm. Cháo đắng ở Hà Giang mùa nào cũng có, nhưng chỉ bán vào ban đêm. Mùa đông lạnh giá ở miền núi được ngồi trong không gian hàng quán ấm áp bếp hồng và thưởng thức món cháo ấu tẩu, cháo đắng Hà Giang cũng là một sự thích thú trong lối ăn chơi cho những người yêu thích khám phá điều mới lạ.
Bánh Tam Giác Mạch
Vào cuối mùa hoa tam giác mạch, người dân địa phương sẽ thu hoạch hạt cây rồi bán lại cho các hợp tác xã với giá khá cao. Điều này giúp người dân có thêm thu nhập. Loại hạt này rất nhỏ, chỉ bằng một nửa hạt đỗ đen. Vì được trồng trong tự nhiên nên tam giác mạch nơi đây không bị tác động bởi hóa chất độc hại.
Để làm được chiếc bánh thơm ngon như vậy, người dân phải thực hiện qua nhiều công đoạn. Trước tiên, hạt tam giác mạch phải được phơi khô đủ độ rồi đem đi xay bằng tay. Quá trình xay cũng cần sự khéo léo để ra mẻ bột thật mịn, đều tránh bị lợn cợn sau khi chế biến. Người ta nhào bột đã xay với nước rồi đóng thành khuôn, đem đi nướng. Giá thành của sản phẩm sau khi ra lò nóng hổi là 10.000-15.000 đồng một chiếc bánh. Dù không cao giá như nhiều món hàng ở những nơi khác nhưng bánh tam giác mạch đang góp phần lớn vào sự phát triển ẩm thực, du lịch và kinh tế của vùng cao nguyên đá.
Rêu nướng
Lâu nay, rêu đá chỉ được coi là 1 loại thủy sinh không nhiều tác dụng. Nhưng đối với người dân tộc Tày ở xã Xuân Giang huyện Quang Bình tỉnh Hà Giang, thì rêu đá được coi là đặc sản trong ẩm thực của họ. Các món ăn được chế biến từ rêu đá còn được gọi là quẹ. Đây là một món ăn vừa ngon, vừa bổ, lại có hương vị rất riêng. Theo người dân địa phương, khi đi tìm rêu, họ thường chọn những bãi rêu lớn, bởi ở đó rêu vừa nhiều mà lại rất ngon. Rêu tươi đem về được vò đập thật kỹ cho sạch nhớt phù sa, sau đó có thể chế biến thành nhiều món.
Rêu suối tuy nhiều, nhưng những loại rêu ngon thì ít. Hơn nữa, rêu ăn được cũng theo mùa, bởi vậy đối với bà con nơi đây, rêu cũng là một món ăn quý… Rêu có thể được chế biến thành nhiều món như rêu rán, rêu khô nhưng độc đáo nhất vẫn là món trộn với các loại gia vị rồi đem nướng.
Người Tày thường có câu: “Quẹ chí áp, táp chí hơ”, có nghĩa là nướng quẹ phải đặt áp vào than, nước ngọt và thơm của nó chưa kịp rớt xuống thì quẹ đã chín, khi nướng, không phải xoay nhiều lần mà nướng chín một bên, sau đó nướng tiếp bên còn lại. Khi dùng hai ngón tay bấm thấy mềm là quẹ đã chín. Vì rêu ăn được theo mùa nên ngoài việc chế biến rêu tươi, người ta còn phơi khô rêu, cất lên gác bếp để làm món ăn dự trữ. Chỉ khách quý mới được đãi món rêu khô trên gác bếp.
Cơm lam Bắc Mê
Hà Giang là một vùng phì nhiêu với những loại gạo nếp thơm ngon nổi tiếng thì cơm lam Bắc Mê đang dần trở thành một đặc sản đặc trưng của đồng bào dân tộc Tày nơi đây.
Kỹ thuật chế biến cơm lam thật đơn giản. Nguyên liệu là gạo nếp được đãi ngâm kỹ, nước nấu thường là những mạch nước ngầm trong cùng cho vào cho ống tre rồi bịt lá chuối . . Người ta dùng loại cây non, thân ống, họ tre , mỗi dóng tre chặt bỏ một đầu ống, đầu ống còn lại tác dụng như cái đáy nồi. Gạo nếp vo sạch, rắc thêm chút muối, trộn đều, cho gạo vào ống tre, lượng nước đổ xâm xấp so với mặt gạo. Miệng ống được nút bằng lá dong tươi hoặc lá chuối khô và nướng lên Ống tre có gạo ấy được hơ trên ngọn lửa hoặc trên đống than hồng, vừa hơ vừa xoay tròn từ từ cho nhiệt tác dụng đều lên xung quanh vỏ ống. Chừng trên dưới một tiếng sau (tuỳ theo ống cơm to hay bé), mùi cơm nếp toả ra thơm lừng, ấy là dấu hiệu cơm đã chín.
Xem thêm >>>
Đặc sản Hà Giang mua về làm quà
Đăng nhận xét